بررسی اثر داروها بر درمان ارتودنسی و کاهش حرکت دندان در ارتودنسی ، نیازمند پاره ای جزئیات می باشد. در مقاله حاضر ، توضیحاتی اجمالی پیرامون تاثیر داروها بر درمان ارتودنسی و میزان اثرگذاری آن بر تغییرات حرکات دندانی ارائه خواهیم نمود ؛ اما پیش از آن لازم می دانیم شرحی مختصر در خصوص نحوه درمان ارتودنسی در این مقاله از دکتر ثریا یوسف نژاد ، بهترین متخصص ارتودنسی در بابل ، تبیین نماییم.
در درمان ارتودنسی در بابل ، فرض بر این اصل استوار است که در هنگام وارد آمدن نیرویی به دندان ها و بافت های ( نسوج ) مجاور آن ، دندان ها به درستی نیروی مکانیکی وارده را دریافت کرده و آن را ذخیره نموده و سپس به نسوج اطراف خود انتقال می دهند. لازم به ذکر است نسوج مجاور دندان ، پس از دریافت نیروی مکانیکی آن را به نیروی شیمیایی بدل کرده و زمینه ساز بروز رخدادهای سلولی در درون نسوج ( تحلیل و تشکیل استخوان ) می گردند. حال آن که مقصود از درمان ارتودنسی ، اعمال نیروهای مکانیکی جهت ایجاد تغییرات ساختاری استخوانی و اصلاح بی نظمی دندان ها یا ناهنجاری فک می باشد.
به طور کلی بعید به نظر می رسد داروهایی وجود داشته باشد که حرکات دندانی را تحریک کنند ، با این وجود در حال حاضر تلاش هایی برای ساخت چند دارو به کار گرفته شده ؛ اما مصرف آن ها برای افزایش حرکت درمان ارتودنسی ، خیلی قابل استفاده نبوده است. اما داروهایی که حرکات دندان در درمان ارتودنسی را کند می کنند ، وجود دارند که ممکن است ناخواسته توسط بیمار استفاده شوند. از جمله این داروها مهارکننده های پروس گلاندین هستند ؛ نظیر NSAIDs ( داروهای ضددرد ) از قبیل ایبوپروفن ، آسپرین و ناپروکسن که مصرف بیش از حد آن ها توسط بیمار می تواند منجر به کاهش حرکت دندان ها شده و متعاقبا به طولانی شدن مدت زمان درمان ارتودنسی بیانجامد. از این رو افراد در پروسه درمان ارتودنسی ؛ باید با مشورت بهترین دندانپزشک بابل ، معالج و طبق صلاحدید ایشان ، از مصرف مداوم این داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا اصطلاحا ( NSAIDs ) بپرهیزند.
افرادی که درمان ارتودنسی انجام می دهند بهتر است به جای استفاده از این داروها ؛ از استامینوفن برای کاهش درد خود استفاده نمایند ، تا حرکات دندانی در آن ها مختل نشود چون مطالعه مقالات در مورد اثر داروها بر درمان ارتودنسی ، نشان می دهند که این داروها اثر چشمگیری در کاهش حرکات دندانی دارند. ناگفته نماند که استامینوفن ( البته در صورت تجویز متخصص ارتودنسی ) ، بهترین مسکن جهت کنترل درد اندک بعد از فعال کردن وسایل ارتودنسی است ؛ این دارو تاثیری در سرعت حرکت دندان ها ندارد. شایان ذکر است افزون بر داروهای مذکور ، داروهای دیگری نیز وجود دارند که تاثیر منفی بر روی حرکات دندانی دارند ؛ این داروها عبارتند از :
دسته داروهای دیگری که تاثیر مخرب آن ها در کاهش حرکات دندان در درمان ارتودنسی ، ثابت شده است ؛ داروهای ضد افسردگی های سه حلقه ای اعم از ایمی پرامین ، آمی تریپتیلین و دوکسپین می باشند.
داروهای دیگری که بر درمان ارتودنسی و حرکات دندان ها تاثیر سوء می گذارند ؛ داروهای ضد آریتمی قلبی مثل پروکائین می باشند.
داروهای دسته دیگر ، داروهای ضد مالاریا مثل کلروکین و کینین هستند که می توانند باعث کاهش حرکات دندان در درمان ارتودنسی شوند. این داروها از جمله داروهایی هستند که حرکات دندانی را کاهش می دهند و برای درمان مالاریا استفاده می شوند.
همچنین داروهای ضد تشنج مثل فنیتوئین که در موش های صحرایی آزمایش شده ، ثابت شده که باعث کاهش حرکت دندانی می شود.
موادی مثل کلاژن ، کلسیم ، پروستاگلاندین و آدنوزین مونو فسفات در تسهیل حرکت دندان ها و فک و همچنین کاهش التهاب تاثیر بسزایی دارند. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و پروستاگلاندین در تحریک استخوان سازی و کاهش التهاب نقش مهمی را ایفا می کنند. این داروها در طول درمان ارتودنسی می توانند دردهای ناشی از درمان را نیز کاهش دهند.
هرچند که مصرف داروهای مسکن نظیر ایبوپروفن ، در تسکین درد موثر هستند اما با این وجود در طولانی مدت بر روی حرکت دندان ها در درمان ارتودنسی ، اثر بازدارندگی دارد. کورتون و داروهای غیر استروئیدی با مهار پروستاگلاندین موجب کاهش سرعت حرکت دندان ها و در بیمارانی که به صورت مداوم از این داروها استفاده می کنند ، موجب عدم حرکت دندان ها می شود. به همین دلیل بیمارانی که مجبور به استفاده از این داروها هستند ، نمی توانند کاندید مناسبی برای درمان ارتودنسی دندان باشند.
آسپرین ، دیکلوفناک ، ترامادول ، مورفین و ایندومتاسین از دیگر داروهایی هستند که روی حرکت دندان ها تاثیرات کاهشی دارند. مصرف این داروها در برخی موارد به صورت قابل توجهی درمان ارتودنسی را مختل می کند. به همین دلیل باید بر اثر داروها بر درمان ارتودنسی توجه ویژه ای داشته باشید و بدون تجویز دندانپزشک ، هیچ دارویی مصرف نکنید. در صورتی که مجبور به استفاده از دارویی شدید ، حتما پزشک خود را در جریان بگذارید.
آیا مصرف ویتامین ها بر درمان ارتودنسی تاثیر می گذارد ؟
مکمل های غذایی و ویتامین ها روی درمان ارتودنسی ، تاثیری ندارند و استفاده از آن ها در طول درمان مانعی ندارد.
آیا در درمان ارتودنسی باید مصرف داروها متوقف شوند ؟
در حین درمان ارتودنسی ، قطع کردن داروها الزامی نیست اما لازم است حتما این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید و در مورد مصرف یا عدم مصرف داروها با دندانپزشک خود مشورت نمایید.
آیا مصرف ویتامین D در طول درمان ارتودنسی مفید می باشد ؟
بله مصرف ویتامین دی در طول درمان ارتودنسی ، برای استخوان سازی توصیه می شود. البته لازم به ذکر است که مصرف بیش از حد ویتامین ها و مکمل ها به هیچ عنوان توصیه نمی شود. با بهترین ارتودنتیست بابل ، در رابطه با مصرف مکمل ها و ویتامین ها مشورت نمایید.
این درمان برای چه افرادی ممنوع است ؟
در صورتی که بیمار لثه های سالمی داشته باشد ، می تواند برای درمان اقدام نماید اما اگر مشکلاتی در لثه وجود داشته باشد ، لازم است ابتدا اقدام به درمان و حل این مشکل نمود و سپس برای انجام ارتودنسی آماده شد. در صورتی که داروهای غیر استروییدی ، کورتون و داروهای ضد التهاب برای شما تجویز شده باشد ، باید حتما متخصص ارتودنسی را در جریان مصرف این داروها بگذارید.
مواد تشکیل دهنده استامینوفن بر روی سیستم عصبی مرکزی تاثیر می گذارد. در میان مسکن ها ، در میزان حرکت دندان ها ، استامینوفن ساده تاثیر چندانی ندارد و به همین دلیل برای کاهش درد در حین درمان ارتودنسی ، می تواند گزینه مناسبی باشد.