از تاثیر تنفس دهانی بر سیستم دهان و دندان چه می دانید؟
مکانیزم ساختاری بدن انسان به نحوی است که برای تنفس از راه بینی طراحی شده و در حقیقت ، مطلوب ترین حالت برای تنفس این است که در هنگام تنفس ، دهان بسته بوده و تنفس از راه بینی صورت پذیرد.
توجه داشته باشید که تنفس طبیعی ( از راه بینی ) ، از رشد نرمال و طبیعی دندان ها و متعاقبا صورت حمایت به عمل می آورد.
لازم به ذکر است نحوه تنفس ( دهانی یا از راه بینی ) ، مهم ترین عامل در تعیین موقعیت زبان و فک محسوب می شود.
لذا در خصوص تاثیر تنفس دهانی بر سیستم دهان و دندان ؛ باید اشاره داشت که تنفس از راه دهان ، موجب بروز اختلال در رشد فیزیولوژیکی کودک شده و تعادل فشارهای وارده به دندان ها و فکین را تحت الشعاع قرار داده و در نتیجه ، موقعیت دندان ها و رشد فک را مختل می کند.
علت تنفس دهانی
علل مختلفی در پیدایش این مشکل دخالت دارند :
- مشکلات دندانی – فکی ؛ از قبیل بیرون زدگی دندان ها ، عقب رفتگی یا جلو آمدگی یکی از فکین و عدم بسته شدن صحیح لب ها از جمله مواردی هستند که منجر به تنفس دهانی شده و اختلالاتی اعم از خشکی دهان ، اخزایش احتمال پوسیدگی دندان ها و بوی بد دهان را به وجود می آورند. ( در چنین مواردی ، بهترین گزینه برای درمان ؛ انجام ارتودنسی قبل از شروع روند بلوغ می باشد. )
- انسداد و احتقان راه تنفسی بینی ؛ از دیگر علل تنفس دهانی محسوب می شود. لازم به ذکر است که انحراف تیغه بینی ، پولیپ بینی و مواردی از این قبیل می توانند زمینه ساز انسداد بینی شوند. ( تنها راه درمان در این موارد ، جراحی بینی خواهد بود. )
- التهاب بینی ناشی از آلرژی و اختلال در تنفس از طریق مجاری بینی ؛ نیز یکی دیگر از مواردی است که به تنفس دهانی منتج می شود و از طریق مداخله پزشکی می توان نسبت به درمان آن اقدام نمود.
- بزرگ شدن لوزه ها ؛ موجب بروز اشکال در تنفس از راه بینی شده و تنها راه درمان آن ، انجام جراحی لوزه توسط پزشک متخصص می باشد.
- عفونت مجاری تنفسی در سنین کودکی ؛ از دیگر معواملی است که سبب تنفس دهانی شده و در صورت تاخیر در درمان می تواند عوارض جبران ناپذیری در فرم ظاهری فک و صورت ایجاد نماید.
تاثیر تنفس دهانی بر سیستم دهان و دندان چیست ؟
به منظور تسهیل تنفس از راه دهان ، سر باید به سمت عقب حرکت کرده و فک و زبان پایین بیافتند.
به دنبال این اتفاق ، شاهد آن خواهیم بود که دندان های خلفی فک تحتانی بیش از حد طبیعی رشد کرده و فک پایین به سمت عقب چرخیده و فک فوقانی جلوتر از به موقعیت نرمال و استاندارد خود نسبت به فک تحتانی قرار می گیرد که به این حالت در پزشکی اصطلاحا اورجت اطلاق می گردد.
از مهم ترین اثرات منفی تنفس دهانی بر فک و صورت ؛ می توان به رشد نامنظم فک ، مال اکلوژن دندان ها و رشد ناکافی فک اشاره داشت.
ناگفته نماند که تنفس دهانی ، افزون بر موارد فوق الذکر ؛ منجر به بروز بیماری های لثه ای و در موارد جدی تر سبب پیدایش بیماری های لثه ای در بخش قدامی فک فوقانی نیز می شود.
در این موارد ، غده بزاقی در بخش جلویی فک فوقانی وجود نداشته و از این رو در صورت تداوم تنفس دهانی ؛ خواهیم دید که لثه و دندان ها مستقیما در مجاورت هوای وارده به دهان واقع شده و در نتیجه دندان ها در معرض خشکی و پوسیدگی قرار می گیرند.
تشخیص تنفس دهانی
در راستای تشخیص این مسئله ؛ از طریق معاینات و ارزیابی های بالینی و با انجام رادیوگرافی ، عامل بروز تنفس دهانی مشخص می گردد.
از دیگر مشکلاتی که تنفس دهانی می تواند بر سیستم دهان و دندان وارد آورد می توان به موارد ذیل اشاره داشت :
- خشکی دهان
- عفونت دهان
- پوسیدگی دندان
- سفت شدن ماهیچه های فک
- اختلال در جویدن
- آپنه خواب
ارتودنسی چگونه به درمان تنفس دهانی کمک می کند ؟
در صورتی که جلوزدگی دندان ها ، عامل تنفس دهانی باشد ، می توان از طریق کشیدن دندان ها و درمان ارتودنسی ؛ این اختلال را مرتفع نمود.
اما چنانچه تنفس دهانی در اثر عقب زدگی یا یا جلو بودن یکی از فکین رخ داده باشد ، می توان پس از ارزیابی و معاینه دقیق بیمار توسط متخصص ارتودنسی ؛ نسبت به درمان آن از طریق دستگاه فانکشنال و اکسپندر فکی اقدام نموده و تنفس از راه بینی را تسهیل نمود.
